Mur dalmatyński

autor zdjęcia: Bogusław Chrabota

źródło: Plus Minus

Dubrownik murem osłonięty... Wapienna fortyfikacja biegnąca między Stonem a Malim Stonem

źródło: Bridgeman Art Library

Ryszard Lwie Serce: oto zbuduję wam bazylikę

autor zdjęcia: Bogusław Chrabota

źródło: Plus Minus

autor zdjęcia: Robert Wittek

źródło: Plus Minus

Dubrownik, piekło turystów: chętnych do męczarni nie brakuje

Raguza tańczyła między mocarstwami z wdziękiem baletnicy aż do czasu Napoleona, 
który wkroczył do miasta w 1806 roku i powiedział „dość" jej autonomii.

Stojący za mną po bilety na mury Amerykanin awanturuje się, że w przewodniku jest błąd ortograficzny. – „Stone" – pisze się z „e" na końcu. A tu o „e" zapomniano. Elegancka brunetka w roli kasjerki odpowiada mu z przekąsem: – to nie „stone", drogi panie, tylko „Ston"; tak się nazywa miasteczko...

Ale Amerykanin nie wygląda na przekonanego. Nerwowo wyrywa kasjerce bilet, odwraca się na pięcie i rusza na imponujące mury. Będzie mu ciężko, bo chodnik na szczycie muru ciągnie się stromo pod górę, a przygniecionemu za dużym kapeluszem Jankesowi z przyciasnych spodni wylewa się jak budyń z kompotierki spory brzuch. Mimo to dzielnie pnie się w górę w wędrówce po najdłuższej fortyfikacji średniowiecznej Europy, która, podobnie jak chiński mur, jest już dzięki Mr. Google'owi widoczna z satelity.

Ston niszczono w sposób planowy i barbarzyński. Dlaczego? Bo był dowodem na to, że katolicka cywilizacja trwała tu od tysiąca lat?

Jednak ten mur jest piękniejszy, bardziej na ludzką skalę i stoi zdecydowanie bliżej: u nasady półwyspu Pelješac w Chorwacji. I jeszcze jedna ważna sprawa. Mur w Ston budowali za ciężką kasę i bez ludzkich ofiar zwykli robotnicy. Co prawda był XIV wiek, słońce grzało jak w Chinach, ale ta praca nie miała w sobie nic z niewolnictwa. Wolna Republika Raguzy wyłożyła kosze złotych monet, co przekonało miejscowych Słowian...