Prawo łaski działa, ale nie wiadomo, w jaki sposób

autor zdjęcia: Jerzy Dudek

źródło: Fotorzepa

źródło: materiały prasowe

Leszek Wilk

Uznanie aktu łaski zastosowanego przez Andrzeja Dudę za bezskuteczny oznacza podważenie 
i nieuznanie konstytucyjnego uprawnienia prezydenta – uważa profesor Leszek Wilk.

Tak zwane prawo łaski postrzegane jest jako relikt dawnych czasów, użyteczny i funkcjonujący we wszystkich właściwie systemach prawnych, ale niebudzący już (jak np. w epoce Oświecenia) większych emocji ani sporów. Rzadko też przypomina sobie o nim opinia publiczna. Zazwyczaj gdy jest wydawany akt amnestyjny bądź na kanwie jakiegoś kontrowersyjnego ułaskawienia, gdy chodzi o łaskę indywidualną.

W Polsce od 1989 r. nie wydano żadnego aktu amnestyjnego, jeśli zaś chodzi o indywidualne ułaskawienie, to było kilka głośniejszych aktów, np. ułaskawienie Z. Najmrodzkiego – jednego z najsłynniejszych polskich przestępców lat 80. Ostatnio kontrowersje wywołało ułaskawienie przez prezydenta byłego szefa CBA i pozostałych członków kierownictwa tego Biura.

Jest to sprawa podwójnie kontrowersyjna. Po raz pierwszy bowiem prezydent, wykonując konstytucyjnie mu przyznane prawo łaski, zastosował formułę „przebaczenia i puszczenia w niepamięć przez umorzenie postępowania" na takim jego etapie, gdy od nieprawomocnego wyroku skazującego w pierwszej instancji wniesione zostały apelacje oskarżonych. Oznacza to zastosowanie instytucji tzw. indywidualnej abolicji. Po raz pierwszy także mimo zastosowania tego aktu łaski sąd nadal proceduje, mianowicie sąd rejonowy przekazał sprawę z wniesionymi apelacjami sądowi okręgowemu, aby ten podjął decyzję, co z nimi zrobić dalej – czy rozpoznać apelacje, czy...