Bliski Wschód: Tajemnice zamków asasynów

autor zdjęcia: Bogusław Chrabota

źródło: Fotorzepa

Iran, góry Elburs. Autor u stóp skały Alamut, na której stał legendarny zamek Hasana ibn Sabbaha

autor zdjęcia: Bogusław Chrabota

źródło: Fotorzepa

Na szczycie tej naturalnej cytadeli stała oblegana wiele lat przez Mongołów twierdza Girdkuh

autor zdjęcia: Bogusław Chrabota

źródło: Fotorzepa

Bastion zrujnowanego nizaryckiego zamku Saru w północnym Iranie

Hasan ibn Sabbah, pierwszy przywódca szyickiej sekty nizarytów i twórca ich państwa, swoją główną siedzibą uczynił twierdzę Alamut. Stąd na skrytobójcze misje wyruszali fedaini i tu narodziła się czarna legenda asasynów.

Gdzie jest Alamut? Jak wygląda legendarny zamek, którego wizję przyniósł do Europy Marco Polo? Czy budzące przestrach zamczysko, z którego zbrodniczy Hasan ibn Sabbah wysyłał w świat hordy zakamuflowanych zabójców, w ogóle istnieje? Jak się przedstawia dziś? Czy tak, jak je widział Władimir Bartol w swojej powieści; jako olbrzymią twierdzę o trzech wysokich wieżach zawieszonych nad przepaściami, u których stóp kłębi się wartki nurt wielkiej rzeki? Co z niego zostało? Czy można się przejść po jego komnatach? Wspiąć na flanki? Spojrzeć w dół? Czy zostały jakieś ślady? Resztki mebli, ceramiki, zardzewiałej broni? Czy na murach widać ślady wielkiego pożaru, który strawił Alamut w 1256 r., niemal doszczętnie niszcząc wielką bibliotekę nizarytów? Czy coś tam w ogóle jeszcze istnieje?

Hasan ibn Sabbah pochodził z Iranu i niewątpliwie był geniuszem. Nie miejsce tu na opis jego drogi życiowej. Wystarczy wspomnieć, że po licznych wędrówkach, z których najdalsza zaprowadziła go do Egiptu, podjął się organizacji nowej sekty szyickiej, która do historii przeszła jako asasyni. W rzeczywistości sami nazywali się batynitami albo nizarytami (od imienia Nizara, prawdopodobnego przyjaciela Hasana i następcy kalifa, odsuniętego wskutek intryg od dziedziczenia), a miano asasynów (z arabskiego „hasziszijjun") nadali im przeciwnicy...