Kulturowa wojna domowa

autor zdjęcia: Mirosław Owczarek

źródło: Rzeczpospolita

Obywateli coraz więcej dzieli, a coraz mniej łączy. Jak pogodzić zwaśnione strony plemiennych walk? Dobrego wyjścia nie widać. 
Albo wydarzy się coś, co doprowadzi do zmiany tej sytuacji, albo czekają nas erupcje politycznej przemocy.

Żyjemy w pękniętym społeczeństwie. Każda ze stron politycznego sporu wydaje się zamieszkiwać osobny świat. Posiada nie tylko swoje wartości, ale również swoje fakty i swoje media. To zresztą nie wyłącznie polski przypadek. Z podobnym rozpadem spójności mamy do czynienia w wielu państwach szeroko rozumianego Zachodu. Podobnie pęknięta jest Ameryka, Francja, Wielka Brytania, do pewnego stopnia również Niemcy. W każdym z tych państw można mówić o lokalnych przyczynach takiego stanu rzeczy. Podobieństwo pozostaje jednak czymś naraz zagadkowym i zastanawiającym. Co takiego stało się w globalnej polityce, że obserwujemy paradoksalną realizację mrocznego proroctwa Samuela Huntingtona: jesteśmy świadkami zderzenia cywilizacji, które dokonuje się w ramach pojedynczych społeczeństw? I drugie, nie mniej ważne pytanie: Jak wygląda owa nowa, ponadnarodowa oś podziału? Którędy przebiega i kogo sobie przeciwstawia?

Być może mamy do czynienia z głębokim rozczarowaniem globalizacją. Miała ona być cudownym wehikułem nie tylko pomnażania dobrobytu, ale również promowania liberalnych i demokratycznych wartości. Po 1989 roku Zachód raz jeszcze ustawiał się w roli wzoru, który – z czasem – miał zostać skopiowany we wszystkich zakątkach świata. Wzór utracił jednak swoją magnetyczną siłę przyciągania i stał się przedmiotem globalnego resentymentu. Globalizacja natomiast okazała się tym...