Państwo musi umieć chronić słabszych

Dzięki ostatniej nowelizacji procedury cywilnej udało się skutecznie rozszerzyć gwarancje szczególnej ochrony w zakresie przedawnienia roszczeń cywilnych wobec konsumentów – pisze sędzia.

Jedną z miar dojrzałości i sprawności państwa jest jego zdolność do ochrony słabszych. W sferze obrotu cywilnoprawnego w gospodarce rynkowej za podmiot słabszy uznaje się konsumentów w ich relacjach z przedsiębiorcami, co znalazło wyraz w proklamowaniu ochrony konsumentów w przepisach najwyższej rangi (art. 76 Konstytucji RP, art. 12 i 169 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej). W kwietniu 2018 r. polski ustawodawca zdecydował o udzieleniu konsumentom szczególnej ochrony w kolejnym obszarze prawa, jakim jest przedawnienie roszczeń cywilnych. Zmiany w tym zakresie zostały dokonane ustawą z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 1104), która w zasadniczej części weszła w życie dnia 9 lipca 2018 r. Kilka miesięcy obowiązywania nowej regulacji skłania do analizy i oceny przyjętych rozwiązań.

Potrzeba zmian

U podstaw dokonanej zmiany przepisów leży diagnoza o niewielkim stopniu korzystania przez konsumentów w sporach sądowych z przedsiębiorcami z ich uprawnień, w tym z zarzutu przedawnienia. Za normalną można by uznać sytuację, w której zjawisko to wynikałoby ze świadomych decyzji konsumentów o niepodejmowaniu obrony przed przedawnionymi roszczeniami motywowanych poczuciem moralnego obowiązku wykonania swoich zobowiązań niezależnie od upływu czasu. Praktyka sądowa pokazała, że...