Moc sprawcza jednego przepisu

Źle zinterpretowany art. 180 ust. 5 Konstytucji RP może stać się pretekstem do ograniczania niezawisłości sędziowskiej.

W udzielonym 7 października 2019 r. wywiadzie dla Polsat News prezes partii Prawo i Sprawiedliwość zapowiedział dokończenie po wyborach reformy sądów, stwierdzając: „[a]rtykuł 180, punkt 5, ustęp 5 konstytucji daje pełne prawo do przeprowadzenia takiej reformy. I my do tego artykułu będziemy nawiązywać, będziemy to prowadzić. Bez głębokiej reformy sądów, w ogóle naprawienie państwa jest bardzo trudne, bo to jest taka jakby ostatnia barykada, ostatni szczebel decyzyjny w bardzo wielu sprawach, i to nie tylko takich, które odnoszą się do spraw cywilnych czy karnych, ale także administracyjnych".

Nieprzenoszalni, bo nieusuwalni

Przywołany w wywiadzie art. 180 ust. 5 konstytucji brzmi następująco: „W razie zmiany ustroju sądów lub zmiany granic okręgów sądowych wolno sędziego przenosić do innego sądu lub w stan spoczynku z pozostawieniem mu pełnego uposażenia".

Powołany przepis jest fragmentem szerszego uregulowania o charakterze gwarancyjnym określonego w art. 180 konstytucji, który wyraża zasadę nieprzenoszalności sędziów, stanowiąc, że: sędziowie są nieusuwalni (ust. 1); przewiduje ograniczenia dopuszczalności złożenia sędziego z urzędu, zawieszenia w urzędowaniu, przeniesienia do innej siedziby lub na inne stanowisko wbrew jego woli – może to nastąpić jedynie na mocy orzeczenia sądu i tylko w przypadkach określonych w ustawie...