Akta republiki masonów

źródło: miasto paryż/bhvp/roger viollet

Wielki Wschód Francji miał szpiegować oficerów, zbierając informacje o ich życiu prywatnym, rodzinach oraz osobistych poglądach

źródło: pirou/wikipedia

Jean Guyot de Villeneuve (1864–1909)

źródło: charles auguste varsavaux, dit valery/wikipedia

Gabriel Syveton (1864–1904)

źródło: Wikipedia

Jean-Baptiste Bidegain (1870–1926)

Historia „afery fiszkowej" we Francji, w 1904 r., brzmi jak zwariowana teoria spiskowa, a mimo to jest jednym z lepiej poznanych przypadków spiskowej praktyki dziejów.

Po klęskach 1914 r., kiedy Francji groziła utrata Paryża, marszałek Joseph Joffre za jednym zamachem zwolnił aż 34 generałów, a nadto półtorej setki wyższych oficerów. Oficjalne przyczyny masowej dymisji podano oględnie, jednak błyskawiczne awanse takich wojskowych jak płk Pétain, których kariery były zablokowane przez lata, sugerują polityczny podtekst tej czystki. Wielu uznało, że decyzja Joffre'a jest spóźnioną próbą naprawienia szkód wyrządzonych armii przez półtorej dekady.

Czarna owca w fartuszku

Nie ma pewności, czemu Jean-Baptiste Bidegain wybrał los renegata, bo jako podsekretarz generalny Wielkiego Wschodu był ważną figurą wolnomularstwa. Dla zwolenników było to nawrócenie, dla innych – małostkowa zemsta za odmowę nominacji na miejsce szefa, większość zaś uważała, że sprzedał się dla pieniędzy. Jakkolwiek było naprawdę, miał 34 lata, gdy zatrzasnął przed sobą wszystkie drogi kariery.

Decydując się na ujawnienie masońskich tajemnic w maju 1904 r., Bidegain był zdeterminowany, ale ostrożny. Zanim cokolwiek przedsięwziął, radził się księdza Gabriela de Besssonies, założyciela Komitetu Antymasońskiego w Paryżu. Było pewne, że afera na szczeblu rządowym jest zbyt poważna, by oddać ją podatnym na cenzurę gazetom. Wymuszenie śledztwa w Izbie Deputowanych gwarantowało pewniejsze efekty, lecz...