Prenumerujmy dobre gazety

Tak jak sprawdzamy datę przydatności do spożycia produktu w sklepie, tak samo musimy robić podczas konsumowania informacji – przekonuje Edwin Bendyk, prezes Fundacji Batorego. MAGDALENA PERNET

Dlaczego odbiorca nie może ufać informacji i musi ją weryfikować?

U źródeł tego zjawiska leży spadek zaufania do instytucji medialnych, które w infrastrukturze społecznej pełniły funkcję miejsc, gdzie dostaje się sprawdzoną, dobrej jakości informację. W badaniu „Edelman Trust Barometr", przeprowadzanym rokrocznie, widać, jak media straciły zaufanie. W Polsce to się pogłębiło również ze względu na sytuację w mediach publicznych. To one powinny pełnić funkcję wzorca. Gdy media publiczne stosują dezinformację i fake news, realizując zamówienie polityczne, trudno mówić o jakimkolwiek do nich zaufaniu. Jednocześnie związane jest to ze spadkiem zaufania do różnego typu instytucji. „Edelman Trust Barometr" wykazał także, że Polacy ufają „innym takim jak ja". To znaczy, że najchętniej ufamy wiadomościom ze swojej „bańki informacyjnej", ludziom myślącym podobnie do nas. To zjawisko jest uzasadnione psychologicznie, podobnie myślący ludzie wzbudzają w sobie nawzajem większe zaufanie.

W jaki sposób odbiorcy mogą odróżnić fake newsy od informacji prawdziwych?

Podstawowym kryterium jest źródło. Jeżeli nadawcą jest jakieś nieznane źródło, to od razu trzeba zachować czujność, tym bardziej że w internecie wszystko wygląda podobnie. Lepiej ufać markom medialnym niż „no name'om". Potem...