Odwieczny sen ludzkości o życiu bez bólu

„Nic na świecie nie jest tak straszne jak ból fizyczny. W obliczu bólu nie ma bohaterów" (George Orwell, „Rok 1984").

Dzieje walki z bólem to tysiące lat poszukiwania panaceum na wszystkie dolegliwości, to dzieje poczynań zmierzających do przywrócenia radości życia odebranej przez chorobę. Mądrość ludowa głosi, że „wszystkiej wódki nie wypijesz, wszystkich kobiet nie pokochasz, ale starać się trzeba". Wedle mądrości naukowej nie ma i w dającej się przewidzieć przyszłości nie będzie panaceum na wszelkie bóle, choroby, ale starać się trzeba. Trzeba szukać i znajdować jak najwięcej.

Nie trzeba za to być profesorem medycyny, żeby wiedzieć, że w ciągu życia, a już zwłaszcza na jego początku, w dzieciństwie, nie da się uniknąć bólu fizycznego. Człowiek, podobnie jak każdy ssak (żeby ograniczyć się tylko do tego szczebla ewolucyjnego), jest istotą zawsze czującą i niekiedy cierpiącą, niekiedy tak bardzo, że aż nie do wytrzymania. Co wtedy?

Od niepamiętnych czasów sięga się po mak, mandragorę,...