Przestępstwo lub wykroczenie skarbowe i zaniechanie ukarania

Arkadiusz Turczyn Sąd może udzielić zezwolenia na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności, jeżeli wina sprawcy i okoliczności popełnienia przestępstwa lub wykroczenia skarbowego nie budzą wątpliwości.

Instytucja zaniechania ukarania sprawcy za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, uregulowana w art. 16–19 ustawy z 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (t. j. DzU z 2020 r., poz. 19 ze zm., dalej: k.k.s.), doczekała się już licznych wypowiedzi w judykaturze.

Z analizy przeprowadzonej przez Trybunał Konstytucyjny wynika, że w szczególności art. 17 i 18 k.k.s. przemawiają za mieszanym, materialnoprocesowym, charakterem całej instytucji dobrowolnego poddania się odpowiedzialności.

Trybunał zauważył, iż trudności z ustaleniem charakteru instytucji dobrowolnego poddania się odpowiedzialności wynikają z uznania tej instytucji za formę zaniechania ukarania, a jednocześnie za środek karny, przypominając dwa podstawowe rodzaje środków reakcji karnoskarbowej: kary, tj. grzywnę, ograniczenie wolności i pozbawienie wolności, oraz środki karne, w tym dobrowolne poddanie się odpowiedzialności. Zezwolenie sądu na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności jest równoznaczne z przypisaniem odpowiedzialności karnoskarbowej konkretnej osobie za czyn stanowiący wykroczenie lub przestępstwo skarbowe, określone w części szczególnej k.k.s. Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności, będące środkiem karnym, zastępuje wymierzenie kary za przestępstwo lub wykroczenie skarbowe, pełniąc przede wszystkim funkcję egzekucyjno-kompensacyjną, a równocześnie wiąże się z dolegliwością majątkową dla...