Tajemnica Jezusa

źródło: National Gallery of Art/wikimedia commons

Wypędzenie przekupniów ze Świątyni – obraz olejny na desce namalowany ok. 1570 r. przez hiszpańskiego malarza pochodzenia greckiego Dominikosa Theotokopulosa, zwanego El Greco

Kim był Jezus? Żydem, Aramejczykiem, a może Karaimem? Ktoś zapyta: a jaka to różnica? W znaczeniu religijnym zapewne żadna, ale w historycznym – kolosalna.

Lud aramejski, plemię Ahlamu, jest bowiem wymieniany już w listach z Amarny, a więc w czasach panowania faraona „odszczepieńca" Echnatona, oraz w dokumentach akadyjskich z XIV w. p.n.e. Tymczasem wyjście Izraelitów z Egiptu, jeżeli uznajemy, że było wydarzeniem historycznym, przypadło mniej więcej na przełom XII i XIII w. p.n.e. To oznacza, że Aramejczycy i Żydzi (Jehudim), którzy tysiąc lat później będą tworzyć jedno społeczeństwo, byli pod względem pochodzenia etnicznego całkowicie obcymi sobie ludźmi.

Upadek kilku państw aramejskich, w tym Aramu ze stolicą w Ibe (Damaszku), stał się przyczyną rozproszenia Aramejczyków po całym Bliskim Wschodzie. Część tej diaspory trafiła zapewne na ziemie, które Żydzi nazwali Wielkim Izraelem, a które tak naprawdę były jedynie na wpół...