Węgry. Kleptokracja i egzystencjalny strach

autor zdjęcia: Geert Vanden Wijngaert

źródło: AP/East News

Viktor Orbán (na zdjęciu w Brukseli, marzec 2022 r.) uprawia propagandę sukcesu, zgodnie z którą „Węgrzy robią to najlepiej”, a przy tym, chcąc się ludowi przypodobać i idąc po najniższej linii oporu, przy każdej okazji wskazuje, że ich kraj jest najlepszy i najpiękniejszy

System, zwany na zewnątrz „orbanizmem", z założenia ma być swoisty i wsobny, a przy tym hierarchiczny, a przede wszystkim wodzowski. Ukochany lud ma być prowadzony niczym stado, a przy tym zadowolony z tego stanu, bo zwolniony z odpowiedzialności.

Węgierski premier ciągle zaskakuje. Znów, po raz czwarty z rzędu, zdecydowanie wygrał wybory i rozporządza kwalifikowaną, konstytucyjną większością, a przy tym uparcie trwa przy Władimirze Putinie i Rosjanach, raz jeszcze stając okoniem wobec Unii Europejskiej (UE) i całego Zachodu.

Viktor Orbán gra i licytuje ponad stawkę i potencjał swego niewielkiego państwa. Uważa, że może tak robić, bo u siebie rządzi niepodzielnie. Jaka jest tajemnica jego niebywałych sukcesów i niepodzielnych rządów? No i skąd bierze się jego specyficzne zachowanie, sprzeczne ze spójną linią Zachodu, utrudniające też współpracę w regionie i w ramach Grupy Wyszehradzkiej?

Jego sylwetkę na tych łamach niedawno prezentowałem („Plus Minus" z 19–20 marca br.), pora spróbować przedstawić jego sposób myślenia i rządzenia. Jest kilka niepodważalnych formuł i zasad, których trzyma się twardo. Spróbujmy je rozszyfrować i zdefiniować.

Cała pula

Polityka to sztuka zdobycia i utrzymania władzy. Tę klasyczną maksymę Orbán, zdaje się, opanował do perfekcji. Jego punkt wyjścia nie jest zaskakujący: kocha władzę, a nawet nie może bez niej żyć. Kiedy w 2002 r. po pierwszej kadencji w roli premiera ją stracił, długo nie mógł się z tym pogodzić, przeżył szok. Ukuł więc definicję: „Ile władzy, tyle wolności". To wtedy przyznał swojemu...