Żadne życie, żadna śmierć

źródło: Rzeczpospolita

Abdel Kasim Jasem al-Hammadi – fotografuję go z pasją, a on pozuje z cierpliwością jak Naomi Campbell. Może to jedyna taka chwila w całym jego życiu. Ale – jednocześnie – ta duma, ta jego uchodźcza pycha jest z gruntu fałszywa

autor zdjęcia: Bogusław Chrabota

źródło: Rzeczpospolita

Tylko jedna dziewczyna jest odważniejsza. Patrzy na mnie. Trzyma się poręczy. Jest w niej siła. Może jako jedyna wyrwie się z tego spłachetka ziemi i zanurzy w odmienność świata. Jak ma na imię? Dżasmina? Nie spytałem. Ale tak już zostanie

źródło: Rzeczpospolita

To była ucieczka przed zagładą. W Aleppo każdy strzelał do każdego. Do wiosek nocami przychodziły watahy morderców. Nie wiadomo, czy to byli rządowi czy powstańcy. Znikąd pomocy. Podążaliśmy więc do doliny Bekaa.

Abdel Kasim Jasem al-Hammadi wegetuje z całą rodziną koło wioski Faur w libańskiej dolinie Bekaa od 12 lat. Nie, nie wygląda na zabiedzonego uchodźcę. Co gorsza, nabrał w tym swoim nieszczęściu jakiejś nadzwyczajnej godności. To trochę jak syndrom sztokholmski. Uzależnił się od swojego losu, wygnania, beznadziei. Nie potrafi chyba już bez niego żyć. Gdy stoi pośrodku czystego jak laboratorium namiotu, w tej swojej zadbanej, higienicznej galabii, w chuście na głowie, z różańcem w ręku, wygląda jak szejk jakiegoś zamożnego pustynnego klanu. Można by go wziąć bez charakteryzacji do nowej wersji „Lawrence’a z Arabii”. Wysoki, postawny, szczupły, błyska w półmroku srebrnym zębem. Z twarzy promienieje duma, że nie mieszka na śmietniku, a ten obóz, namioty są jak obozowiska dawnych królów. Fotografuję go z pasją, a on pozuje z cierpliwością jak Naomi Campbell. Może to jedyna taka chwila w całym jego życiu. Ale – jednocześnie – ta duma, ta jego uchodźcza pycha jest z gruntu fałszywa.

Koczowisko, któremu przewodzi, jest na cudzej ziemi. Właścicielowi, libańskiemu chłopu, który przyjął uchodźców z Aleppo, płacą rocznie 200 dolarów od namiotu. Cały obóz to 30 namiotów. Gnieździ się w nich 150 osób. Zasmarkane, przemykające między nogami dorosłych dzieci, wnuki Abdela. W większości urodzone już tu. Nie znają innego życia. Synowie, córki pamiętają Aleppo....