Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

Mikołaj I. „Pałkarz” czy ofiara własnego systemu?

07 czerwca 2024 | Rzecz o historii | Robert Cheda
Franz Krüger, „Dwóch kirasjerów z pułku cara Mikołaja I”, pierwsza połowa XIX w.
autor zdjęcia: Artepics / Alamy Stock Photo
źródło: Rzeczpospolita
Franz Krüger, „Dwóch kirasjerów z pułku cara Mikołaja I”, pierwsza połowa XIX w.
Mikołaj I Romanow zmarł 2 marca 1855 r. w Petersburgu
autor zdjęcia: George Dodd /Wikimedia Commons
źródło: Rzeczpospolita
Mikołaj I Romanow zmarł 2 marca 1855 r. w Petersburgu
Car Mikołaj I (1796–1855), portret autorstwa Franza Krügera, 1835 r.
autor zdjęcia: incamerastock / Alamy Stock Photo/BEW
źródło: Rzeczpospolita
Car Mikołaj I (1796–1855), portret autorstwa Franza Krügera, 1835 r.

„Pałkarz” i „żandarm Europy” to przydomki kojarzone z carem Mikołajem I. Kryje się za nimi klęska człowieka, który chciał stworzyć perfekcyjną despotię. Umarł, gdy zrozumiał, że poniósł klęskę. Co ciekawe, współcześni nam publicyści dostrzegają w Mikołaju wyraźną analogię do katastrofy Putina.

Śmierć rosyjskiego cara zrobiłaby wrażenie na każdym artyście minionej epoki romantyzmu. W agonii car zawołał: „Nie wiedziałem, że tak trudno jest umrzeć”. Natomiast piewca mikołajowskiej epoki, poeta Fiodor Tiutczew zapisał pod datą 2 marca 1855 r.: „Imperator spoczywał na prostym żelaznym łóżku. Głowa opierała się na skórzanej poduszce, a zamiast koca ciało okrywał żołnierski płaszcz. Wydawało się, że śmierć dopadła Mikołaja wśród trudów obozu wojskowego, a nie w przepychu wspaniałego pałacu”.

Śmierć cara: prawda kontra plotki

„Człowiek w mundurze”, jak petersburski dwór nazywał cara, inaczej nie mógłby umrzeć. Gdy nad Pałacem Zimowym zawisła czarna flaga, stolica nie mogła uwierzyć, że Mikołaja powaliło banalne zapalenie płuc. Tak mógł skończyć szewc, ale nie monarcha, przed którym jeszcze niedawno drżała Europa. Przecież car nie miał nawet 60 lat. Na plotki nie trzeba było długo czekać...

Dwór i akredytowani dyplomaci szeptali, że car popełnił samobójstwo. Rzekomo Mikołaj poprosił osobistego lekarza o truciznę, aby rozliczyć się z życiem. Choć tej wersji nie potwierdzają historycy, są pewni, że wolę życia imperatora podważyła klęska Rosji w wojnie krymskiej (1853–1856). Świadkowie epoki twierdzili, że nawet on zrozumiał, jak katastrofalną ścieżką poprowadził imperium. Cesarz...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Wydanie: 12892

Wydanie: 12892

Spis treści
Zamów abonament