Jakie prawa ma pracownik-rodzic?

Kiedy rodzic podlega ochronie przed rozwiązaniem umowy o pracę? Z jakich urlopów, w jakim wymiarze i jak płatnych może korzystać? Czy ma również inne uprawnienia?

Polski ustawodawca, na tle innych jurysdykcji, bardzo hojnie wyposażył pracujących rodziców w płatne urlopy związane z rodzicielstwem. 52 tygodnie takiego urlopu 26 kwietnia 2023 r. zostały wydłużone o dodatkowe 9 tygodni, które jednak może wykorzystać tylko drugi rodzic. Jest to tzw. część nieprzenoszalna i ma zachęcić ojców do sprawowania opieki nad dzieckiem. Nie oznacza to jednak, że nie mogą oni sprawować tej opieki dłużej niż 9 tygodni.

∑ Które urlopy przysługują matce, które ojcu, a które mogą być wykorzystane przez oboje rodziców?

Mówiąc o płatnych urlopach związanych z rodzicielstwem, mam na myśli urlop macierzyński, rodzicielski i ojcowski. Ten pierwszy wynosi 20 tygodni na jedno dziecko i jego pierwsze 14 tygodni musi być na ogół wykorzystane przez matkę dziecka, jeśli kolejne 6 tygodni wykorzysta ojciec. Z kolei aktualnie 41-tygodniowy urlop rodzicielski (na jedno dziecko) może być wykorzystywany przez oboje rodziców nawet jednocześnie, co jednak nie wpływa na jego maksymalny wymiar. Wyjątkiem są wspomniane 9 tygodni, które przysługuje każdemu z rodziców wyłącznie. Oznacza to, że jeśli z urlopu rodzicielskiego zdecyduje się skorzystać tylko jeden rodzic, to te 9 tygodni przepadnie. Z kolei 2-tygodniowy urlop ojcowski przysługuje wyłącznie tacie.

∑ Ile maksymalnie urlopu może...