Co zrobić z naszą niepodległością?

autor zdjęcia: Jakub Porzycki / Anadolu via AFP

źródło: Rzeczpospolita

Za granicą pamiętają, że Polacy przyjęli do swych domów ukraińskich uchodźców, gdy uciekali po ataku Rosji. Ale czy my sami o tym pamiętamy?

Przez ostatnie 36 lat w głównym nurcie debaty publicznej jako największe zagrożenie dla demokracji przedstawiany był nacjonalizm. A okazuje się nim skrajny indywidualizm. Jeśli polskie społeczeństwo ma przetrwać, potrzebujemy uchronić od zapomnienia opowieść o pomocy niesionej ukraińskim uchodźcom. A to wymaga życzliwego spojrzenia na własną historię.

A gdyby nie było historii? Poza tym, że być może bylibyśmy odrobinę szczęśliwsi. Czyżby? Stanisław Łoś w książce „Świat historyków starożytnych” napisał: „Piękny był świat pod niebem przez cały prawie rok słonecznym i nad morzem przez cały prawie rok ciepłym. Nieliczne tylko chwile pozwalały Hellenom radować się życiem, bez troski o dziś i o jutro”. A jeśli spojrzeć na to w ten sposób: Herodot, który wynalazł historię, dołożył mieszkańcom antycznej Hellady zmartwień o to, co wczoraj?

Pan Bóg dał nam listopad

W każdym razie – wyjaśnia Tomasz Mojski („Odyseusz. Biografia nieautoryzowana”) – terminu „heros” starożytni Grecy używali „na określenie postaci z dalekiej przeszłości mitycznej. W ten sposób odróżniano bohaterów mitów (»naszych wielkich przodków«) od uczestników zdarzeń historycznych i bliższych czasowo. Grecy widzieli jednak ciągłość między czasami heroicznymi, uważanymi za rodzaj protohistorii, a zdarzeniami historycznymi”. Co więcej, kontynuuje historyk i filolog: „Grecy wierzyli w swoje mity, a przygody herosów umieszczali po prostu w praczasie (…) Już sam pomysł, by ułożyć chronologię dla zdarzeń mitycznych sugeruje nam zresztą, że Grecy podchodzili do materiału poważnie”.

Są narody – a Grecy do nich należą, które lubią...