![[?]](https://static.presspublica.pl/web/rp/img/cookies/Qmark.png)
Brzytwa leży na ulicy
Nadrzędność zasad moralnych nad prawem stanowionym jest tamą dla ideologii totalitarnych
Brzytwa leży na ulicy
RYS. ROBERT DĄBROWSKI
MICHAŁ WOJCIECHOWSKI
Sprawcą ludobójstw w XX wieku były państwa, które podporządkowały sobie całość życia społecznego. Nadal mają takie aspiracje, są więc potencjalnie niebezpieczne.
W dyskusji nad przyczynami ludobójstwa hitlerowskiego uwaga skupia się zwykle na charakterze i pochodzeniu ideologii nazistowskiej. W wielu jednak systemach społecznych występują zbrodnicze idee, jednostki, organizacje - i czasem dochodzą do władzy. Sytuacji w Niemczech w 1933 roku była szczególna, gdyż naziści dostali w ręce najsprawniejsze narzędzie, jakie wytworzyła cywilizacja: skuteczny i sięgający wszędzie organizm państwowy.
Kiedy rodzi się zbrodnia
Zagrożenie ze strony zbyt skutecznego państwa nie ujawnia się na co dzień, natomiast wybucha, gdy u steru rządów znajdą się zbrodniarze. Zapobieżenie potwornościom takim jak szoah i inne ludobójstwa wymaga więc ograniczenia kompetencji państwa oraz zwalczania przestępczych organizacji i ideologii. O tym pierwszym czynniku się zapomina, a drugi bywa pojmowany powierzchownie.
Wprawdzie republika weimarska była słabym i skorumpowanym państwem demokratycznym, ale Niemcy odziedziczyły wytworzony przez...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta
