W niewoli pustych gestów

źródło: Nieznane

W niewoli pustych gestów

RYS. JANUSZ KAPUSTA

Późno, bo późno, ale doczekaliśmy się wreszcie w literaturze polskiej książek próbujących oddać sprawiedliwość epoce, w której żyjemy. Odnieść się do stosunkowo niedawnej przeszłości, zaprezentować skutki tzw. transformacji ustrojowej, przedstawić losy ludzi, którym przyszło żyć i w PRL, i w III RP, a przede wszystkim pokazać nasze tu i teraz.

Takiej prozy głośno domagaliśmy się od polskich pisarzy. Proste porównanie dorobku literackiego II i III Rzeczypospolitej nasuwało bowiem bardzo niepokojące wnioski. Nie chodzi już o to, że o nowym "Przedwiośniu" możemy sobie, co najwyżej, pomarzyć, ale o brak przyzwoitej literatury środka: prozy obyczajowej, społecznej, także politycznej, z tym że raczej w stylu Kadena-Bandrowskiego niż Bratnego. Czy niedawno wydane książki m.in. Michalskiego, Siemiona, Holewińskiego, Horubały i opowiadania Cieślika wypełniają tę lukę?

Zerwane mosty

To w każdym razie, dlaczego Cezary Michalski (ur. 1963) pisuje powieści, pozostaje tajemnicą. Ten wybitnie utalentowany publicysta, jeden z mądrzejszych ludzi swojego pokolenia, uparł się, by interesującą go problematykę upowszechniać w formie powieściowej, a nie - co zdawałoby się bardziej naturalne - eseistycznej. Jego pierwsza powieść, "Siła...