Trzeba było płacić podatki

autor zdjęcia: Robert Gardziński

źródło: Fotorzepa

Stworzyliśmy mocarstwo, którego nie potrafiliśmy obronić, Rzeczpospolitą tyleż olbrzymią, ileż niewydolną - mówi profesor Andrzej Rachuba, historyk

Rz: I pomyśleć: polskie plaże nad Morzem Czarnym...

Piękna perspektywa, aczkolwiek ich polskość była specyficzna. Plażowicze nie do końca zdawali sobie sprawę z tego, że są na terenach Rzeczypospolitej.

To zrozumiałe, w XV wieku nie mieli jeszcze GPS.

Faktem jest, że małżeństwo Jagiełły z Jadwigą tworzyło unię dwóch wielkich państw. Wtedy Polska zajęła prawie połowę gigantycznej Litwy, która sięgała od Pałangi...

... Słynnego sowieckiego, a teraz litewskiego kąpieliska nad Bałtykiem.

... Aż po Oczaków nad Morzem Czarnym. W XV wieku dochodziła bodajże 30 kilometrów pod Moskwę. Terytorialnie było to jedno z największych państw w historii Europy.

Czemu więc nie pozostaliśmy od morza do morza i żeby przejechać z naszej Kurlandii nad nasze Morze Czarne, musimy używać paszportów?

Bo stworzyliśmy mocarstwo, którego nie potrafiliśmy obronić, Rzeczpospolitą tyleż olbrzymią, ileż niewydolną. A mogliśmy być autentycznym i trwałym mocarstwem.

Co temu przeszkodziło?

Przede wszystkim sami Jagiellonowie, którzy prowadzili fatalną politykę dynastyczną. Mimo że byli jedną rodziną, nie potrafili ze sobą współpracować, a czasami wręcz rywalizowali. Mieli prócz Rzeczypospolitej trony czeski i węgierski.

I...