Życie między okładkami

Chociaż zdobienia znajdujemy już na papirusach, to jednak wraz z upowszechnieniem w IV w. trwałego i wygodnego materiału, jakim jest pergamin, oraz kodeksowej formy książki, czyli takiej, jaką dziś znamy, rozpoczęto umieszczanie zdobień w tekście pisanym. Zdobiono mniej lub bardziej okazale inicjały, czyli pierwsze litery rozdziału lub akapitu, a z czasem umieszczano miniatury ilustrujące tekst lub zupełnie z nim niezwiązany. Szczególnie ozdobny miały charakter księgi powstałe w kręgu iroszkockim między VII a IX w. –  najbardziej znanym przykładem jest Księga z Kells, oraz księgi przeznaczone do liturgii w znakomitych klasztorach średniowiecznej Europy. Swój szczyt sztuka iluminatorska osiąga w XIV–XV w., kiedy we Francji, we Włoszech i w Niderlandach tworzone są księgi rękopiśmienne nie tylko dla duchownych, ale także świeckich. Miniaturowe modlitewniki – godzinki – zawierające brewiarz dla świeckich były zdobione przez najbardziej wyrafinowanych artystów swojej epoki. Ot – choćby zamówienia wykonane dla księcia de Berry.

Wraz z wynalezieniem druku w połowie XV w....