Königsberg historia rodzinna

źródło: Plus Minus

źródło: Plus Minus

źródło: Plus Minus

źródło: Plus Minus

Ruiny, sadza i chmury – ilustracje Andrzeja Pągowskiego do „Königsbergu...”

Z góry, z lotu ptaka wyglądali jak gruby, kłębiący się wąż. Gargantuiczna migracja owadów. 
I wtedy nadlecieli Sowieci. Niebo było czyste w końcu stycznia. Z wysokości lotu ptaka owe konwoje 
i wężowiska migrujących ludzi – doskonale widoczne. Zaczynało się polowanie... 
Fragment książki, która ukaże się w maju nakładem Narodowego Centrum Kultury.

Poranek 10 kwietnia 1945 roku. Gdzieś w  powietrzu czaiła się zmiana. Słońce ledwie prześwitywało przez chmury czarnego dymu i strzępiące się nad miastem płomienie. Łuna była więc podwójna, od słońca i płomieni. Dużo niżej, między ścianami zawalonego budynku, u wejścia do bunkra sterczało drzewce z kawałkiem białego płótna. Ktoś je wywiesił dzień wcześniej, krótko przed dziesiątą. W przeczuciu albo na znak końca. W istocie, to był koniec. Trzydniowy epizod obrony twierdzy Königsberg znalazł swój finał. Niemcy prosili Sowietów o przyjęcie kapitulacji. Sowieci ją przyjęli. Coś się kończyło. Coś miało się zacząć. (...).

Ostatni obrońcy miasta ukrywali się w centralnym schronie dowództwa, kilkunastu schowanych głęboko pod ziemią pomieszczeniach, z arsenałem, ale bez szansy na wodę, prowiant czy leki. W części bunkra zamienionej na szpital konały setki zaśmierdłych ludzi. Nikt nie przeżył. Sowieci bali się zejść pod ziemię. Bali się pułapki, wypalili więc niektóre z komór miotaczami ognia. Jednak część pomieszczeń przetrwała w stanie nienaruszonym. Biurka, krzesła i stalowe szafy. Już puste. Wszędzie walały się resztki map i papierów, choć te naprawdę ważne dokumenty jeszcze przed kapitulacją spalono. Sowieckie dowództwo zwiedziło bunkier wiele godzin po kapitulacji. Miasto było czyste. Niemcy bez broni. Dopiero teraz można było wyjść spokojnie na dymiące...