Pochwała szaleństwa

autor zdjęcia: Darek Golik

źródło: Fotorzepa

Poeta chmurny: źle się dzieje w Polsce

źródło: Wikipedia

Tadeusz Reytan, poseł nowogródzki: „Choć dawno już cię nie ma – cennie ci się żyło, A ci, co się cenili – byli tego warci...”

źródło: Princeton Paperbacks

Fryderyk Nietzsche: inspiracja?

źródło: Plus Minus

Jarosław Marek Rymkiewicz upodobnił się do tytułowego bohatera swojej najnowszej książki „Reytan. Upadek Polski": stawia diagnozy bez związku z rzeczywistością i daje szaleńcze porady. Robi to w pięknym i kuszącym stylu – kuszącym, by wyłączyć rozum i krytyczne myślenie.

„Reytanem" zamknął Rymkiewicz swoją polską tetralogię. Jej najkrótsze i może trochę (ale tylko trochę) złośliwe podsumowanie byłoby następujące: „Wieszanie" – pochwała politycznego mordu; „Kinderszenen" – pochwała śmierci; „Samuel Zborowski" – pochwała anarchii; „Reytan. Upadek Polski" – pochwała szaleństwa. Polacy byliby nadal narodem dumnym – diagnozuje Rymkiewicz – a nasze państwo miałoby się znacznie lepiej, gdybyśmy nie sprzeniewierzyli się swojej naturze. To znaczy, gdybyśmy zamordowali przynajmniej jednego ze swoich królów, gdybyśmy widzieli dobro w umieraniu w najbardziej beznadziejnych okolicznościach i bez żadnej nadziei na to, że przyniesie to jakiś skutek, gdybyśmy nie poddawali się nakazom i zakazom i gdyby stać nas było przynajmniej w ostatnim momencie istnienia I Rzeczypospolitej na prawdziwe szaleństwo. Takie, jakie stało się udziałem nowogródzkiego posła być może już tamtego kwietniowego dnia roku 1773, gdy upadł na progu sali sejmowej na Zamku Królewskim w Warszawie („Niejaki Rejtan, zresztą poseł z Nowogrodu, co w jakiś sposób jego krok tłumaczy mi, z szaleństwem w oczach wszerz wyciągnął się na progu i nie chciał puścić posłów w uchylone drzwi" – śpiewał Jacek Kaczmarski w roku 1980).

„Reytan" to spośród czterech wspomnianych książek...