Gdy upadnie inwestor lub wykonawca...

W praktyce zdarza się, że inwestor lub wykonawca staje w obliczu upadłości kontrahenta, z którym łączy go umowa o roboty budowlane lub umowa kaucji gwarancyjnej. Jak należy wówczas postępować?

Umowa o roboty budowlane jest umową odpłatną i należy do kategorii tzw. umów wzajemnych. Istotą umów wzajemnych jest wymiana świadczeń pomiędzy stronami, co oznacza, że świadczenie każdej ze stron umowy wzajemnej stanowi odpowiednik (ekwiwalent) tego, co dana strona otrzymuje od drugiej strony. W przypadku umowy o roboty budowlane świadczenia wzajemne stron polegają na tym, iż wykonawca zobowiązany jest do wykonania obiektu zgodnie z projektem i zasadami wiedzy technicznej obiektu (świadczenie wobec inwestora), a inwestor zobowiązany jest do dokonania czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności przekazaniem placu budowy i dostarczeniem projektu oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia (świadczenie wobec wykonawcy). W umowach wzajemnych mamy zatem obopólną wymianę ekwiwalentnych świadczeń między kontrahentami. Ekwiwalentność świadczeń zależy od oceny stron (ma charakter subiektywny), nie zaś od rzeczywistej wartości tych świadczeń w obrocie rynkowym.

Natomiast umowa kaucji gwarancyjnej jest pozakodeksową umową nienazwaną. W doktrynie i orzecznictwie uznawana jest za umowę niewzajemną. Przez umowę kaucji gwarancyjnej jedna ze stron wyraża zgodę na zatrzymanie przez inwestora (lub generalnego wykonawcę) części umówionego wynagrodzenia, wynikającego z umowy o roboty budowlane celem zabezpieczenia kosztów związanych z usuwaniem wad, jakie mogą...