Prokuratura: źle działający system

Lord Acton powiedział kiedyś: „Każda władza deprawuje, a władza absolutna deprawuje absolutnie". To owa deformacja jest głównym problemem, wystarczającym, by zdyskwalifikować ustawę o prokuraturze z 2016 r. 
– przekonuje ekonomista, były wicepremier, minister finansów, prezes Narodowego Banku Polskiego oraz twórca think tanku Forum Obywatelskiego Rozwoju.

W swoim zawodowym życiu zajmowałem się problemami pieniądza, finansów, stabilności i wzrostu gospodarki, ale najwięcej uwagi poświęcałem i poświęcam systemom instytucjonalnym (ustrojom) i to nie tylko w odniesieniu do gospodarki, ale i wymiaru sprawiedliwości. Albowiem od kształtu ustroju zależy to, jak w różnych sferach ludzie działają i – w efekcie – jakie warunki życia istnieją w danym kraju. Porównajmy choćby Koreę Południową i Północną, dawne NRD i RFN, PRL i III RP. Najgorsze ustroje: socjalistyczne dyktatury, które pozbawiają ludzi wolności gospodarczej, pozbawiają ich także wolności obywatelskich, bo skazując społeczeństwo na gospodarcze zacofanie, mogą się utrzymać tylko przy użyciu zastraszania oponentów. A do tego potrzebny jest specjalny aparat, którego trzonem jest policja polityczna, dyspozycyjna prokuratura i dyspozycyjni sędziowie. Narzędziem wymuszenia posłuszeństwa jest też dominujący sektor państwowy, bo monopolistyczny państwowy pracodawca może niepokornych pozbawiać pracy i zarobku, a gorliwych nagradzać awansem czy podwyżką. Z takiego ustroju wyszliśmy w 1989 r.

*

Ogólna teoria indywidualnych zachowań, a w tym działań ludzi w różnych rolach zawodowych, jest prosta. Postępowanie jednostki zależy od:

1. Sytuacji, a ściślej od tkwiących w niej możliwości i szeroko pojmowanych...