Wyzwoliciele

źródło: NAC

Witryna sklepu w Moerdijk (Holandia), jednej z miejscowości na szlaku 1. Dywizji, listopad 1944 r.

Mieszkańcy witali swych wybawców, goszcząc ich, czym kto miał, 
jak kto umiał i mógł – wspominał oficer 1. Dywizji Pancernej. 
– Zdawało mi się, że jestem na balu.

To była mała porcelanowa popielniczka z wymalowanymi czerwonymi makami – suwenir wręczony pomarszczoną drżącą ręką. Marian Walentynowicz – przed wojną autor rysunków dla dzieci, aktualnie korespondent wojenny przy 1. Dywizji Pancernej – podziękował za prezent „pomarszczonej, siwowłosej staruszce" i poszedł dalej, by odebrać kieliszek koniaku z anonimowej ręki wysuniętej z piwnicznego okienka.

„Jeżeli ludność północnej Francji witała nas gorąco, a nawet miejscami entuzjastycznie, to o Belgach można powiedzieć, że poszaleli z kretesem" – napisano w kronice 1. Pułku Artylerii Motorowej.

Triumfalny marsz pułku ciągnął się przez całą Belgię. Artylerzystom myliły się nazwy kolorowych miasteczek i zadbanych wsi. Niezliczone ilości owoców, kwiatów lądowały na czołgach i w samochodach; serwowano calvados, koniak i wina. „Belgowie byli bardzo serdeczni, gościnni, mili. Dziewuchy mieli bardzo ładne. Cholera, dziewczyny to mieli ładne!" – wspominał Kazimierz Psuty.

Obok brytyjskich, amerykańskich i „ciężkich doborem barw" flag belgijskich pojawiły się w oknach szyte w ostatniej chwili flagi biało-czerwone, a przy tym okrzyki: Vive la Pologne! „– Wiecie co? – mówił do żołnierzy ten sam Kazimierz Psuty – Tam gorzałą częstują, burmistrz i jacyś radni witali mnie jako oswobodziciela! – Jak się dowiedzieli, że tam jest tak dobrze, to (a to niedziela była) cała...