Jak Najwyższa Izba Kontroli będzie kontrolować samorząd?

Trudności organizacyjno-finansowe leżące po stronie podmiotu kontrolowanego nie mogą być podstawą do utrudniania lub uniemożliwiania czynności kontrolnych inspektorom NIK.

Zasadniczą rolą Najwyższej Izby Kontroli jest kontrolowanie działalności organów administracji państwowej, państwowych osób prawnych i innych państwowych jednostek organizacyjnych. Prawodawca przypisał do kompetencji NIK także możliwość prowadzenia działań kontrolnych w stosunku do podmiotów wchodzących w skład sektora samorządowego oraz przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą z udziałem mienia komunalnego.

Zakres kontroli

Zakres kontroli NIK określa art. 3 ustawy o Najwyższej Izby Kontroli. Zgodnie z tym przepisem, badanie prowadzone przez Izbę obejmuje w szczególności:

- wykonanie budżetu jednostek samorządu terytorialnego (j.s.t.),

- realizację ustawy i innych aktów prawnych, w tym aktów prawa miejscowego w zakresie działalności finansowej, gospodarczej i organizacyjno-administracyjnej,

- realizację zadań j.s.t. w zakresie audytu wewnętrznego.

Kontrolując samorząd terytorialny NIK dokonuje oceny z uwagi na kryteria: legalności, gospodarności i rzetelności (patrz ramka). Nie jest dopuszczalne kontrolowanie j.s.t. z uwagi na celowość.

Praktyczny problem może dotyczyć zainicjowania kontroli NIK w sprawie w której dany samorząd byłby zainteresowany uzyskaniem takiej oceny. Izba działa na wniosek Sejmu (lub jego organów), Prezydenta RP, rady...