Konwicki ogłosił niezależność

źródło: materiały prasowe

Tadeusz Konwicki Kalendarz i klepsydra Znak, Kraków 2020

źródło: materiały prasowe

Tadeusz Konwicki (1926–2015) na ulicy Wiejskiej w Warszawie, przy kawiarni Czytelnika w 2009 r.

Wznowienie „Kalendarza i klepsydry" pokazuje, jak rok 
2020 przypomina, niestety, świat i Polskę końca lat 70. jacek Cieślak

Najnowsze wydanie kultowej książki pisarza, reżysera „Salta", scenarzysty „Matki Joanny od Aniołów", rozpoczynają zapiski „Ameryka, Ameryka" ze Stanów Zjednoczonych z miesięcznika „Literatura" z 1973 r. Właśnie wtedy Konwicki wypracował formę swojego „łże-dziennika". Tak dobrze poczuł się w swobodniejszym, intymnym i ironicznym tonie, że później często rezygnował dla niego z pisania powieści.

„I ja także nie lubię gadatliwych globtroterów" – zaczyna dywagacje, które nabierają specjalnych znaczeń dziś, gdy podróżują prawie wszyscy, a telewizje, portale i kolorowe magazyny zalewają nas obserwacjami świata sprzedawanymi w coraz to nowej postaci.

Epilepsja zwiedzania

Ale pisać tak w 1973 r., kiedy paszport był marzeniem? Otóż urodzony na Litwie Konwicki, młodszy kolega Adama Mickiewicza i tamtejszych guślarzy, miał wszelkie kompetencje, by czuć i widzieć więcej. Dlatego w czasach, gdy większość Polaków poznawała świat dzięki programowi TVP „Klub sześciu kontynentów" Ryszarda Badowskiego i Elżbiety Dzikowskiej, pisał: „pojawili się faceci, których jedynym zawodem jest jeżdżenie z kontynentu na kontynent i publiczne opowiadanie, co widzieli po drodze". Melduję, panie Tadeuszu, że jest ich więcej, a kobiet też przybywa!

A co powiedzą państwo na taką refleksję z 1973...