Dlaczego walka z epidemią musi łamać konstytucję

Uzasadnieniem do przestrzegania np. zakazu poruszania się nie może być autorytet władzy i stanowionego przez nią bezprawnie prawa, ale zdrowy rozsądek społeczeństwa, które nie może za bardzo liczyć na rząd w sytuacji klęski żywiołowej.

Tomasz Jefferson, jeden z ojców założycieli Stanów Zjednoczonych, twierdził, że przestrzeganie prawa to wprawdzie jeden z podstawowych obowiązków obywatelskich, jednak w sytuacjach stanu wyższej konieczności, gdy stawką jest przetrwanie państwa i społeczeństwa, istnieją wartości wyższego rzędu. Pomni tej maksymy i świadomi, że konstytucja – cytując sędziego SN USA R. Jacksona – nie jest „paktem samobójców", twórcy Konstytucji RP poświęcili cały jej XI rozdział stanom nadzwyczajnym – wyznaczając ramy prawne i sposoby postępowania w przypadkach, gdy kompetencje organów władzy wynikające ze „zwyczajnego" stanu są niewystarczające dla zaradzenia zagrożeniom.

Klęska to nie klęska

Masowe zakażenia wirusem Covid-19 w Polsce wypełniają przesłanki jednego ze stanów nadzwyczajnych – stanu klęski żywiołowej. Epidemia choroby zakaźnej to nic innego jak „katastrofa naturalna" w rozumieniu art. 232 konstytucji. Stan klęski żywiołowej można wprowadzić na czas oznaczony, nie dłuższy niż 30 dni, a każde przedłużenie (może być wielokrotne) wymaga zgody Sejmu. Konstytucja precyzuje, które prawa i wolności obywatelskie mogą być ograniczone: wolność działalności gospodarczej, wolność osobista, nienaruszalność mieszkania, wolność poruszania się i pobytu na terytorium RP, prawo do strajku, prawo własności, wolność pracy, prawo do bezpiecznych i...