Prawo karne stanu wojennego

źródło: EAST NEWS

Warszawski Nowy Świat – 1982 rok. Demonstracja Solidarności rozpędzana przez funkcjonariuszy milicji

Dekret o stanie wojennym wiele dotychczasowych wykroczeń nazwał przestępstwami.

W latach 70. XX w. polityka karna uprawiana przez władze Polski Ludowej spowodowała ciasnotę w zakładach karnych, chociaż ówczesny poziom przestępczości był niewysoki w porównaniu z państwami Europy Zachodniej, a nawet innymi państwami tzw. demokracji ludowej. Głównej przyczyny takiego stanu rzeczy należy upatrywać w pozbawionej jakiegokolwiek uzasadnienia represyjności, która przejawiała się przede wszystkim w stosowaniu kar pozbawienia wolności.

Podczas gdy w 1970 r. średnia długość kary pobawienia wolności wynosiła dziesięć miesięcy, to w 1979 r. już 25 miesięcy. Na kanwie wydarzeń z sierpnia 1980 r. minister sprawiedliwości powołał Komisję ds. Reformy Prawa Karnego. Równocześnie opracowanie nowego kodeksu karnego rozpoczęli niezależni prawnicy z Centrum Inicjatyw Ustawodawczych.

Daleko idąca ingerencja

W drugiej połowie 1981 r. zarówno zespół rządowy, jak i społeczny przygotowały projekty nowelizacji kodeksu karnego, w których ograniczono stosowanie kary pozbawienia wolności. W dniu 13 grudnia 1981 r. prace nad reformą prawa karnego zostały przerwane wprowadzeniem stanu wojennego.

Prawodawca karny stanu wojennego wykazał się niebywałą represyjnością i ignorancją w stosunku do praw podstawowych jednostki. W wyroku z 16 marca 2011 r. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że dekrety z 12 grudnia 1981 r. o stanie wojennym oraz...