Przepisy o pośrednich transakcjach rajowych – więcej szkody niż pożytku

Podatnicy muszą „dochować należytej staranności” przy ocenie transakcji przeprowadzanych przez ich partnerów biznesowych. Nie otrzymali jednak żadnych wskazówek powalających ocenić czy podjęte działania są wystarczająco staranne – mówi Grzegorz Młynarczyk, doradca podatkowy, partner w Sendero Tax & Legal

W tym roku podatnicy po raz pierwszy wypełniają obowiązki dotyczące dokumentowania transakcji pośrednio rajowych. Choć od uchwalenia nowych regulacji minęło już półtora roku, wciąż wielu nie wie jak je stosować. Widomym znakiem wątpliwości jest zalew próśb o wypełnianie oświadczeń o niejasnej treści, który dotyka wszystkich większych podatników. Dlaczego je otrzymujemy? Czy mamy obowiązek je odsyłać? Czy powinniśmy wysyłać własne? Na czym polega nowa regulacja?

Na początek zacytujmy przepis. W świetle przepisów ustawy o CIT obowiązujących od początku 2021 r., do sporządzenia dokumentacji cen transferowych są obowiązani podatnicy dokonujący transakcji, jeżeli rzeczywisty właściciel ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd w raju podatkowym oraz wartość tej transakcji za rok podatkowy przekracza 500 tys. zł.

Zwróćmy uwagę, że wedle powołanego przepisu nie ma znaczenia, czy transakcja jest realizowana z podmiotem powiązanym czy niepowiązanym. To nowość, bo dotąd co do zasady dokumentowane były transakcje z podmiotami powiązanymi. Rozciągnięcie obowiązku na kontrahentów niezależnych bardzo zwiększa skalę zjawiska, zwielokrotniając obciążenie po stronie podatników.

Drugim, kto wie czy nie ważniejszym, powodem komplikacji jest odejście od obiektywnych, a przynajmniej łatwo sprawdzalnych kryteriów decydujących...