Ochrona związkowa nie gwarantuje bezkarności dyscyplinarnej

W doktrynie, jak i w orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmowana jest dopuszczalność oddalenia roszczenia chronionego działacza związkowego, którego umowa o pracę została wypowiedziana lub rozwiązana bez uzyskania zgody zarządu organizacji związkowej. Od dawna twierdzi się bowiem, że intencją ustawodawcy jest, aby ochrona ta nie wykraczała poza rzeczowo uzasadnioną potrzebę i nie przeradzała się w postać nieusprawiedliwionego społecznie i gospodarczo przywileju. Także w wielu orzeczeniach Sąd Najwyższy przyjmował, że działalność związkowa nie może być pretekstem do nieuzasadnionego uprzywilejowania pracownika w sferach niedotyczących sprawowania tej funkcji.

Tak orzekł Sąd Najwyższy wyrokiem z 18 maja 2022 r. (II PSKP 117/21).

Rozpatrywana sprawa dotyczyła zwolnionego dyscyplinarnie kontrolera biletów, który był przewodniczącym organizacji związkowej. Przyczyną zwolnienia pracownika była sytuacja, która miała miejsce podczas przeprowadzania kontroli z udziałem pasażera podróżującego z nieważnym biletem. Był to obcokrajowiec, który nie mówił w języku polskim, a kontroler nie umiał się z nim porozumieć. Cała sytuacja eskalowała do konfliktu, podczas którego pomiędzy kontrolerem a pasażerem doszło do szamotaniny. Pracodawca uznał, że postawa kontrolera biletów naruszała instrukcję BHP, instrukcję pracy kontrolera, która dopuszcza możliwość odstąpienia od ukarania pasażera za jazdę bez ważnego biletu, a także kodeks etyki zawodowej pracowników oraz negatywnie wpływała na wizerunek pracodawcy. W efekcie, pomimo nieuzyskania zgody organizacji związkowej, rozwiązał z pracownikiem umowę w trybie dyscyplinarnym.

W wyniku zwolnienia pracownik dokonał licznych zgłoszeń do organów państwowych, w tym prokuratury, Państwowej Inspekcji Pracy, sanepidu, czym sprowadził do zakładu pracy szereg kontroli. Z uwagi na charakter zakładu pracy, pracownik zgłosił również skargę na dyrektora do rady miasta, zarzucając mu utrudnianie działalności związkowej i wydanie...