Rzeczne osoby prawne

Czy ochrona środowiska nabierze nowej jakości?

Aktywiści środowiskowi coraz częściej upominają się o wprowadzenie nowej kategorii osób prawnych obejmującej rzeki. Najsłynniejszymi przykładami są personifikacje Whanganui w Nowej Zelandii oraz kanadyjskiej Magpie. Zorientowane środowiskowo media posyłają w świat te postulaty, ponieważ bardzo pozytywnie przemawia to do najczęściej lewicowo zorientowanych odbiorców. Oto rozwiązuje się problem przez przydanie podmiotowości, sugerując, że przez jej brak dochodzi do degradacji świata oraz moralnej niesprawiedliwości. To zgrabna zagrywka, bo uderza naraz w dwie struny: po pierwsze, podaje łatwe rozwiązanie złożonego problemu, a po drugie, bije w tony inkluzywności. Atrakcyjna, pod względem emocjonalnym, jest też personifikacja natury, bliska laickiej, skupionej na przyrodzie duchowości niektórych przedstawicieli nurtu ekologicznego.

Wciąż mówimy o rzece

W nauce prawa cywilnego wyróżnia się zasadniczo dwie grupy koncepcji osób prawnych. Według pomysłu F.C. von Savigny’ego osoba prawna nie może istnieć naprawdę – jest wyłącznie fikcją, pewnym zabiegiem myślowym przydatnym na potrzeby stanowienia i stosowania prawa. Są natomiast autorzy (wśród nich chociażby F. Zoll), według których osoba prawna jest...