Trzeba wywrócić stolik, żeby mediacje lub ugoda się udały

Głównym powodem niepowodzenia mediacji i ugód jest kultura sporu jako sposób ich rozwiązywania.

Mediacje i ugody wciąż są niepopularne, pomimo starań legislacyjnych, wsparcia organizacyjnego oraz wysiłków samych mediatorów. Ponieważ ilość sporów wciąż rośnie i dawno już przekroczyła możliwości sądów – pozostaje wciąż szukać środków naprawy tego stanu rzeczy.

Mając na względzie punkt widzenia sędziego orzekającego w sądzie gospodarczym lub wydziale cywilnym, mam do przekazania kilka uwag praktycznych, jakie sprawdzają się w takich procesach.

Zamiast gnębić przeciwnika, wygrać swoją sprawę…

Zacząć wypada od definicji ugody – art. 917 kodeksu cywilnego, który brzmi:

„Przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać”.

Założenie kodeksowe jest więc proste: kiedy strony czynią sobie wzajemne ustępstwa, to nie ma przegranych. Tymczasem obserwacja praktyki dobitnie pokazuje, że wnoszący sprawę do sądu (w równej mierze również pozwani) chcą wygrać i wygrana jest ich celem samym w sobie. Nie jest to założenie prawidłowe – wygrana w wyroku może oznaczać przegraną w sensie ekonomicznym lub życiowym. Wyrok zasądzający nie gwarantuje nikomu, że uda się go wykonać albo że nasz cel życiowy uda się osiągnąć. W sporach...