Nowa wersja polityki siły

autor zdjęcia: Artur Ettinger

źródło: Rzeczpospolita

2024 rok wyznacza koniec liberalnego porządku międzynarodowego. Jego zasięg cofnął się niemal do punktu wyjścia – pisze politolog.

W ostatnich latach mówiono o kryzysie liberalnego porządku międzynarodowego, przynajmniej jego globalnych ambicji. Rok 2024 będzie jednak uznany za jego definitywny kres. Liberalny porządek cofnął się niemal do punktu wyjścia, czyli tradycyjnego Zachodu poszerzonego nieco o kraje postkomunistyczne, które przystąpiły do NATO i UE.

Dwie decydujące wojny

Kiedy mówimy o liberalnym porządku, mamy na myśli tę fazę ewolucji życia międzynarodowego, do której wprowadzeniem były wydarzenia 1989 r., czyli przede wszystkim zwycięstwo Solidarności i obalenie komunizmu w naszym kraju. Był to początek, jak wtedy wierzono, globalnego rozprzestrzeniania się modelu rozwoju będącego połączeniem liberalnej demokracji i otwartej gospodarki rynkowej. Już od około dziesięciu lat byliśmy jednak świadkami kryzysu naszego modelu rozwoju, słabnięcia Zachodu oraz kontrakcji jego przeciwników z Chinami i Rosją na czele.

Jeśli dziś możemy powiedzieć, że to już koniec globalnych ambicji liberalnego porządku, to ze względu na dwie wojny. Jeśli chodzi o pierwszą z nich, to wprawdzie nadzieje Putina na szybki podbój Ukrainy się nie ziściły, ale sytuacja na froncie nie jest korzystna dla Kijowa. Nawet jeśli uznamy, że Ukraińcy wspomagani...