![[?]](https://static.presspublica.pl/web/rp/img/cookies/Qmark.png)
Te małe, zwycięskie wojny
Wzgląd na pomyślność finansową i gospodarczą rzadko odgrywał w rosyjskiej polityce główną rolę
Te małe, zwycięskie wojny
Kazimierz Dziewanowski
Jednym z najczęściej powtarzanych w tych dniach powiedzeń, a zarazem jednym z najsłynniejszych cytatów w historii XX wieku, jest następujące zdanie: "Aleksandrze Mikołajewiczu, pan nie zna wewnętrznej sytuacji Rosji: potrzebujemy małej, zwycięskiej wojny, by zapobiec rewolucji".
Zacytowałem to zdanie tak, jak się ono pojawiło w pamiętnikach wybitnego rosyjskiego męża stanu, ministra finansów, później premiera, a wreszcie przedstawiciela Rosji na rokowania pokojowe z Japonią -- Sergiusza Witte. Witte przypisał te słowa innemu głośnemu politykowi carskiej Rosji Wiaczesławowi Plehvemu. Miał on je wypowiedzieć na początku wojny z Japonią (1904 -- 5) w rozmowie z dowódcą wojsk rosyjskich gen. Kuropatkinem.
Wojna z Japonią zakończyła się klęską Rosji i przyśpieszyła procesy prowadzące do upadku caratu. Stało się więc przeciwnie, niż to sobie wyobrażał Plehve. Powiedzenie zrobiło karierę, ponieważ trafnie charakteryzowało błędy rządu carskiego w ocenie sytuacji militarnej i siły caratu. Rzekome słowa Plehvego stały się symbolem oderwania od rzeczywistości i samooszukiwania się, które doprowadziło ostatecznie do upadku monarchii.
Jest bardzo wymowne, że...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta
