Imperatyw człowieczeństwa
Imperatyw człowieczeństwa
HENRYK GRYNBERG
Zwierzęta też nienawidzą. Małpy, lwy, hieny, lamparty tak samo zabijają z nienawiści i złości. Także ptaki, nawet drobne.
RYS. ZYGMUNT JANUSZEWSKI
Mój dentysta przyjmuje w swoim domku jednorodzinnym na stoku, od ogrodu. Przychodzę, coś stuka w dach werandy. Patrzę, bluejay, niebieska sójka amerykańska. Pewno jabłko za twarde. Siedzę w poczekalni, a on wciąż stuka. Siedzę w fotelu, stuka. Wychodzę, a stukanie nie słabnie. Idę pod górkę, oglądam się i widzę dach i bluejaya, który ma w dziobie coś, co dawno przestało być wróblem, i zawzięcie nim bije o dach.
Z drugiej strony wiadomo, że zwierzęta - nawet bestie - czasem bezinteresownie karmią, otaczają opieką, ratują istoty z obcego gatunku, rodzaju, nawet ludzi. Siedmioletnia Bronia Wajngarten stała z Żydami ustawionymi do egzekucji na skraju lasu. Stała z samego brzegu, koło człowieka z karabinem gotowym do strzału. Kiedy padła komenda, człowiek ten zasłonił ją i kazał jej biec w las. "Wydaje mi się, że widziałam moją matkę, jej przyzwalający wzrok..." - pisze ocalona ("Dzieci holocaustu mówią...", Warszawa 2001, tom II), więc może człowiek z karabinem był przekupiony. Jeśli nie, to był to ludzki odruch bestii. W każdym razie ani nienawiść, ani okrucieństwo, ani...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta