Wierny pokoleniu Kolumbów

autor zdjęcia: Kuba Kamiński

źródło: Fotorzepa

Jerzy Stefan Stawiński (1921 – 2010)

W sobotę, 12 czerwca, zmarł Jerzy Stefan Stawiński – pisarz, scenarzysta, jeden ze współtwórców polskiej szkoły filmowej

– Filmy powinni robić ludzie, których coś bardzo boli, którzy są wściekli, którzy coś przeżyli, zrozumieli, przemyśleli – powiedział mi kiedyś Jerzy Stefan Stawiński. – Jak człowiek nie ma nic do powiedzenia, to będzie produkował najwyżej seryjne, trzeciorzędne knoty.

Urodził się w 1921 roku w Zakręcie koło Otwocka w inteligenckiej rodzinie. Przeżył więc niemal cały traumatyczny wiek XX, ale na jego twórczości najmocniej odcisnęło się doświadczenie II wojny światowej. W 1939 roku brał udział w kampanii wrześniowej, od 1940 roku działał w konspiracji, miał pseudonim Łącki, potem Lucjan. Był żołnierzem pułku AK „Baszta”, w czasie powstania dowodził kompanią łączności K-4, przedostawał się kanałami z Mokotowa do Śródmieścia.

Przede wszystkim pisarz

Po upadku powstania trafił do niemieckiego oflagu w Murnau. Wrócił do Polski w 1947 roku, skończył prawo na Uniwersytecie Warszawskim.

Pierwszą powieść „Światło we mgle” opublikował w 1952 r. Zawsze uważał się przede wszystkim za pisarza, ale przylgnęła do niego etykietka scenarzysty.

– Kiedy zaczynałem pracować, postanowiłem zostać literatem, czyli operować słowem – mówił. – Kontakty z filmem – z obrazem – były dla mnie czymś wtórnym. Ale kino jest bardziej popularne od książki, więc z czasem uznano mnie za scenarzystę.

Trudno się dziwić. Stawiński stał się jednym z...