Najsłabsi w piekle Gułagu

Małoletni „bezprizorni", bezdomne dzieci w czasie po rewolucji stały się w Związku Sowieckim ogromnym problemem, którym w 1924 roku zajęła się wdowa po Leninie Nadieżda Krupska

Zaapelowała ona o wsparcie dla dzieci zamieszkujących różnego rodzaju sierocińce (według oficjalnych danych było ich ponad 200 tysięcy) oraz błąkających się po ulicach miast (w samej Moskwie doliczono się ich blisko 80 tysięcy). „Wszystkie z nich – pisze Anne Applebaum we wstępie do „Dzieci Gułagu"" – straciły rodziców w następstwie rewolucji, wojny domowej, terroru oraz głodu. Warunki, w jakich mieszkały, były często przerażające".

Krupska stała się twarzą charytatywnego towarzystwa Drug Dietej i jako taka udzielała wywiadów zagranicznym dziennikarzom, oczywiście nie zapominając o tym, by za istniejące zło nie obwiniać systemu politycznego. Więcej, system ten miał usprawiedliwiać ponurą rzeczywistość. „Budujemy socjalizm – powiadała nazywana „Mamaszą"" Krupska – i tak długo, aż go całkowicie nie zbudujemy, będą u nas bezdomne dzieci". Z dumą też dodawała, że w przeciwieństwie do carskiej Rosji, sowieckie sierocińce nie były „fabrykami aniołków".

∑

Czym w takim razie były? Dziesięć lat później dzieci z kolonii pod Moskwą prosiły w liście do „Mamaszy", by pomogła im w „naszym marnym życiu". Jadały 600 gramów chleba dziennie, a ubrania prano im i zmieniano raz...