Powaga świata

źródło: Plus Minus

Jest Bóg, żyje prawda. Inna twarz Stanisława Brzozowskiego, Wybór, wstęp i redakcja Maciej Urbanowski, Fronda, Warszawa 2012

Początek nowoczesności kojarzony jest zazwyczaj z takimi wydarzeniami jak rewolucja francuska. A więc z tym wszystkim, co przyniosło brutalną rozprawę ze starym światem, którego jednym z filarów była religia.

Człowiek nowoczesny w powszechnej opinii to ktoś, kto nie daje wiary żadnym zabobonom, kto nie ma potrzeby odwoływania się do autorytetów, kto potrafi samodzielnie myśleć i ze skomplikowanych zjawisk wyciągać własne wnioski. Jest więc wyemancypowanym, wyzwolonym indywidualistą. Dla niego istnieje wyłącznie to, co jest widzialne.

Tak pojęta nowoczesność z pewnością poniosła klęskę. Wyemancypowany, wyzwolony indywidualista dotkliwie doświadczył swoich ograniczeń. Człowiek nowoczesny, chcący zastąpić Boga, okazał się w tej kwestii nieudolny. To, co miało być objawem dojrzałości, okazało się objawem zdziecinnienia.

Stanisław Brzozowski upatrywał tego zdziecinnienia na naszym krajowym podwórku głównie w spadku polskiej kultury szlacheckiej, a więc w pozostałościach formacji przednowoczesnej, która zamiast mobilizować...