Drugie wejście do ubeckiej celi

autor zdjęcia: Krystian Dobuszyński

źródło: reporter

Napisy na drzwiach celi w katowni przy Strzeleckiej 8

Gdy „Rudy” otworzył drzwi piwnicy na Strzeleckiej, jakby przeniósł się do 1945 roku. Nic się nie zmieniło.

Jerzy Sienkiewicz ps. Rudy, powstaniec warszawski, skazany w latach stalinowskich za szpiegostwo na rzecz USA, pokazuje czarno-białe zdjęcia. Na nich drzwi z napisami: cela nr 12, cela nr 17, ubikacja.

– Siedziałem w dwunastce. A to cela, w której wykonywano wyroki, przy ceglanej ścianie – wskazuje zdjęcie wielkości pocztówki. – Zabijano ludzi strzałem z pistoletu w tył głowy.

Sfotografowano piwnice budynku na rogu Strzeleckiej i Środkowej na warszawskiej Pradze. Na ścianach pozostały ślady obecności uwięzionych. Napisy, rysunki, daty, inicjały.

Na jednej z fotografii Jerzy Sienkiewicz stoi przed frontem budynku wyglądającego jak zwykła miejska kamienica. Przy wejściu szyld „Pranie pierza", w bramie jest metalowe okienko, które sześć dekad temu uchylał ubecki wartownik.

Zdjęcia, które pokazuje „Rudy", zostały zrobione w 1989 r. – Wszystko wyglądało wtedy tak jak w czterdziestym piątym, gdy wysiadłem z samochodu na dziedzińcu tego budynku. UB nie zacierała śladów? – dziwi się.

NKWD i miliony pcheł

– Zabrali mnie w nocy z 1 na 2 sierpnia 1945 r. Pod dom przyjechało kilku żołnierzy, ustawili ręczny karabin maszynowy. Kazali wsiąść na pakę – opowiada Jerzy Sienkiewicz. Miał wtedy 18 lat.

Samochód...