Bajka o artyście apolitycznym

autor zdjęcia: Andrzej Sidor

źródło: Forum

Jan Kochanowski, pierwszy poeta obywatelski

źródło: Muzeum Narodowe w Krakowie

Chudy literat, wiedzący, skąd wiatr wieje, na rysunku Wojciecha Gersona

autor zdjęcia: Piotr Guzik

źródło: Fotorzepa

Wisława Szymborska na salonach

W „Liście do Pizonów" Horacy sportretował twórcę szalonego, który „na grób ojczysty oddał mocz". 
Dziś widzimy, jak ktoś taki wściekle drażni staro-dawną polskość, jak szarpie moherowe kołtuństwo, jak bezkompromisowo ukazuje opresyjność katolickiej formacji kulturowej, która rozsiadła się niczym kwoka 
na naszych duszach.

W pewnym starym mieście, w miejscu bardzo zacnym odbywa się kolejna, ważna i miła impreza o randze urzędniczo-towarzyskiej. Uczestnicząc w niej, wino i wodę pijąc, rozglądam się bacznie po sali. Są. Wszyscy. Młodzi i starzy, starający się i już-pozycję-mający, załatwiający-interesy i ci, u których interesy są załatwiane, osoby o twarzach znanych i osoby o twarzach znanych nieco mniej, i o twarzach nieznanych zupełnie (przynajmniej mnie, ale widzę, że ktoś je jednak zna, bo stoją grupkami, wybuchając salwami teatralnego, na-zewnątrz-dobrze-słyszalnego śmiechu: patrz, jaka lekkość, podziwiaj, jaka inteligentna gra rozmowna, doceń, ach, doceń, z kim tak tu stoję, ha ha, śmiejąc się). Jest, ma się rozumieć, Pani Dyrektor. Jest Pan Dyrektor Departamentu  (list od ministra odczytał) z ministerstwa, ktoś od Pana Prezydenta. Z kieliszkami w dłoniach, rozpędzeni w towarzyskich rozmowach. Poeci, pisarze, krytycy, wydawcy. Działacze. Urzędnicy.

Impreza wszak to apolityczna. Nad czym się zastanawiać? Dobrze jest rozjaśnić swoją obecnością miejsce, na które łaskawym okiem przecież spogląda władzy spojrzenie. Być. Pojawić się. A potem udać się do swoich artystycznych jaskiń. Podpisać petycję. Policzyć szable. Zapałać oburzeniem. Wyrazić opinię. Stanąć po stronie. Nawet niekoniecznie publicznie, niekiedy – a może w większości przy spotkaniach, takich jak to – przerzucić się oczywistościami z dziedziny życia...