Instytucja zachowku w prawie spadkowym wymaga zmian
Sądy sygnalizują, że przepisy o zachowku, nakładające tak ciasny gorset na wolę spadkodawcy, mogą być niezgodne z konstytucją – pisze adwokat.
Andrzej Nogal
W polskim prawie cywilnym prawo do dysponowania swoją własnością na wypadek śmierci w drodze testamentu podlega silnemu ograniczeniu ze względu na istnienie instytucji tzw. zachowku. W myśl art. 991 i nast. k.c. najbliższym krewnym zmarłego przysługuje wobec spadkobierców testamentowych roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej równej połowie, a niekiedy 2/3 udziału spadkowego, który przypadłby uprawnionemu do zachowku, gdyby nie było testamentu.
Ocena społeczna
Zachowek wywodzi się z prawa rzymskiego. Został wprowadzony w celu przeciwdziałania patologicznym sytuacjom, gdy umierający senior pozbawia swoje dzieci spadku, zapisując go postronnym osobom. Zauważyć tu należy, że w społeczeństwach przednowoczesnych, takie jak ówczesne rzymskie i do niedawna polskie, regułą była praca bez wynagrodzenia dorosłych dzieci i żony w gospodarstwie czy warsztacie rodziców. To właśnie dzięki ich pracy pomnażał się majątek seniora. W tej...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta