Co każdy przedsiębiorca powinien wiedzieć o arbitrażu

źródło: materiały prasowe

Katarzyna 
Kucharczyk, radca prawny CMS

Arbitraż jest samodzielną metodą rozwiązywania sporów, która nie uzupełnia ani nie poprzedza procesu sądowego, lecz go zastępuje. Wyrok sądu arbitrażowego ma taką samą moc jak sądu państwowego, ale dopiero po uznaniu go przez niego. Jest zazwyczaj ostateczny, czyli nie można się od niego odwoływać, a podważyć go można tylko wyjątkowo.

Istota arbitrażu polega na tym, że strony umawiają się, że ich spór rozsądzi sąd prywatny według zasad, które same ustalą. Jeżeli strony zawrą umowę o arbitraż, a jedna z nich mimo to skieruje sprawę do sądu państwowego, to sąd ten powinien odmówić jej przyjęcia. Nie zrobi tego jednak z własnej inicjatywy, lecz tylko jeśli druga strona zwróci mu uwagę na istnienie umowy o arbitraż.

Jakie sprawy można kierować

Arbitraż nie nadaje się do zastosowania we wszystkich sporach, lecz tylko w takich, w których możliwa jest ugoda (z wyjątkiem spraw o alimenty). Dotyczyć może spraw o zapłatę, np. na podstawie umowy, o wykonanie umowy, o odszkodowanie za nienależyte wykonanie umowy, spraw związanych z zakończeniem współpracy. W praktyce oznacza to, że większość sporów pomiędzy przedsiębiorcami może być rozstrzygana przez sąd polubowny. Umowa o arbitraż może być przewidziana w umowie lub statucie spółki. Dotyczy wtedy sporów ze stosunku spółki, czyli wszelkich spraw wynikających z relacji wewnątrz spółki czy pomiędzy spółką a jej wspólnikami, np. sporów o dywidendę czy obowiązku dopłat.

Można się umówić

Żeby spór mógł zostać rozstrzygnięty w arbitrażu, konieczne jest zawarcie umowy o arbitraż, czyli tzw. zapisu na sąd polubowny. Może on dotyczyć zarówno...