Dziedzictwo narodowe: Ossolineum cz. 1

źródło: Ossolineum

Henryk Lubomirski (portret autorstwa Jakuba Procińskiego; 1839 r.).

źródło: Ossolineum

Józef Maksymilian Ossoliński (portret autorstwa Józefa Maszkowskiego, XIX w.).

źródło: Ossolineum

Gmach Ossolineum we Lwowie, początek XX w.

Historia Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, jednej z najważniejszych instytucji kultury, jest ściśle powiązana z dramatycznym losem Rzeczypospolitej na przestrzeni ostatnich dwóch stuleci.

Wielkimi krokami zbliża się inauguracja obchodów 200-lecia Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Uroczysta gala jubileuszowa odbędzie się 5 czerwca w Operze Wrocławskiej i stanowić będzie preludium do wydarzeń kulturalnych w kraju i za granicą, które potrwają przez najbliższy rok. W programie przewidziano m.in. wystawy, konferencje i okolicznościowe publikacje. Data rozpoczęcia obchodów została wybrana nieprzypadkowo: 4 czerwca 1817 r. cesarz Franciszek I zatwierdził powstanie fundacji Józefa Maksymiliana Ossolińskiego. Dlaczego wymagana była zgoda władcy Austrii?

W 1795 r. Polska zniknęła z map świata. Już w 1772 r., na mocy I rozbioru Rzeczypospolitej, część galicyjska – wraz ze Lwowem – przypadła w udziale Austrii. A właśnie w tym mieście hrabia Józef Maksymilian Ossoliński (1748–1826) postanowił zgromadzić wyjątkową kolekcję muzealiów i zbiorów bibliofilskich. W XIX w. na ziemiach polskich powstawało wiele bibliotek i muzeów, rodowych i fundacyjnych, lecz koncepcja biblioteki publicznej stworzona przez hrabiego J.M. Ossolińskiego – od 1809 r. prefekta Nadwornej Biblioteki Cesarskiej w Wiedniu – była wyjątkowa. Hrabia postanowił stworzyć instytucję składającą się nie tylko z biblioteki, ale także muzeum, towarzystwa naukowego, w którym prowadzono by badania...