Odradzającą się Polskę na światowe salony wprowadzała sztuka
Kultura › W sierpniu 1915 roku, kiedy wykluwała się niepodległość, Stefan Żeromski wystąpił na sesji gospodarczej w Zakopanem z odczytem: „Literatura a sprawa polska”. Na zakończenie zwrócił się do zacnych naówczas słuchaczy z pytaniem: I co dałaś zbudzonemu ludowi swemu literaturo i sztuko polska?
100 lat minęło i nic mi nie wiadomo, żeby ktokolwiek na to pytanie odpowiedział. Autor „Przedwiośnia" wypominał, że polska literatura i sztuka są narodowe, bo tylko w narodzie są znane, że mają swój cel własny, to jest przetwarzania sztuki na piękno, a nie doraźny, w służbie codzienności i w celu wywoływania w niej zmian. Literatura nie jest od spraw politycznych, bo od tego jest Ministerstwo Spraw Zagranicznych, a od spraw społecznych – jest minister spraw wewnętrznych. I dalej pisze: „W ciągu ostatniego ćwierćwiecza ubiegłego stulecia i na początku bieżącego trzykrotnie usiłowano wydobyć sztukę polska i literaturę piękną ze społecznej pańszczyzny oraz proklamować jej europejskie prawo do swobody. Było to usiłowanie Stanisława Witkiewicza , który w tym celu założył pismo »Wędrowiec« , później Stanisława Przybyszewskiego, który w tym celu założył pismo »Życie«, wreszcie Zenona Przesmyckiego , który w tym celu założył pismo »Chimerę«".
Od „Rzeczy Pięknych" do „Art & Business"
W Krakowie w 1918 roku, na powitanie niepodległości, ukazał się pierwszy numer miesięcznika „Rzeczy Piękne" poświęconego architekturze, sztukom plastycznym i przemysłowi artystycznemu. Wydawcą było krakowskie Muzeum Przemysłu, powstałe w 1868 roku, drugie po warszawskim muzeum przemysłowe na ziemiach polskich. Zwyczajem tamtych...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta