Kiedy bezumowne korzystanie z nieruchomości podlega VAT

Podmiot, który po wygaśnięciu umowy najmu nie zgłasza zastrzeżeń co do dalszego zajmowania lokalu czy budynku i otrzymuje z tegu tytułu opłaty, w istocie nadal świadczy usługę za wynagrodzeniem.

W obrocie gospodarczym zdarza się, że przedsiębiorca korzysta z określonej nieruchomości (np. magazynu) bez tytułu prawnego. Do takiej sytuacji może dojść, gdy wygaśnie umowa uprawniająca do korzystania z tego obiektu. Równie powszechną praktyką jest pobieranie przez właściciela tej nieruchomości opłat za korzystanie z niej, pomimo braku stosunku prawnego łączącego obie strony. Wątpliwości podatników wzbudza kwestia czy takie zachowanie podlega opodatkowaniu VAT.

Tolerowanie sytuacji

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu tym podatkiem podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z kolei w myśl art. 8 ust. 1 tej ustawy, poprzez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Istotą problemu jest zatem stwierdzenie czy w przypadku bezumownego korzystania z nieruchomości dochodzi do dalszego świadczenia usług na rzecz kontrahenta. Kwestia ta była przedmiotem licznych sporów podatników z organami podatkowymi.

Organy przyjmują, że kluczowym elementem dla rozstrzygnięcia czy czynność bezumownego korzystania z nieruchomości podlega opodatkowaniu jest istnienie, nawet nieformalnej, zgody na korzystanie z niej. W myśl bowiem art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o...