Samorządy muszą określić zasady obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej

31 stycznia miną dwa lata od wejścia w życie przepisów o obywatelskiej inicjatywie uchwałodawczej. Nowe uprawnienie mieszkańców jednostek samorządu terytorialnego wymaga wdrożenia za pomocą aktów prawa miejscowego, ale wiele samorządów tego nie zrobiło.

Do czasu nowelizacji ustaw samorządowych (ustawą o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych – patrz podstawa prawna), obywatelska inicjatywa uchwałodawcza była wdrażana przez niektóre samorządy w ich statutach. Rozwiązania te zostały uchylone wraz z wejściem w życie przywołanych przepisów, t.j. z dniem 31 stycznia 2018 r. Nowe prawo miejscowe dotyczące inicjatywy obywatelskiej musi pozostawać w zgodzie z ramami określonymi w przepisach ustaw.

Obowiązek podjęcia uchwały

Wyżej przywołana ustawa dodała: art. 41a – do ustawy o samorządzie gminnym (u.s.g.), art. 42a – do ustawy o samorządzie powiatowym (u.s.p.) i art. 89a – do ustawy o samorządzie województwa (u.s.w.). Konstrukcja przepisów dotyczących inicjatywy obywatelskiej wskazuje na obowiązek samorządów do uregulowania tej materii.

Ustawodawca wskazał przede wszystkim na prawo do przedstawienia projektu uchwały grupie mieszkańców posiadających prawo wybierania radnych właściwej rady lub sejmiku (ust. 1 każdego z w/w artykułów) – patrz ramka.

Norma kompetencyjna będąca podstawą do podjęcia odpowiedniej uchwały w tym zakresie została zawarta dopiero w ostatnich 5 ustępach wyżej wskazanych artykułów ustaw...