Postępowanie cywilne – krajobraz po nowelizacji

Uporządkowanie, wypracowanie i utrwalenie właściwych rozwiązań związanych z nowymi przepisami procedury cywilnej może okazać się procesem długotrwałym. Kluczową rolę będzie miało orzecznictwo Sądu Najwyższego, do którego szerokim strumieniem napływają zagadnienia prawne dotyczące skutków nowelizacji z 4 lipca 2019 r.

Zbliża się pierwsza rocznica wejścia w życie nowelizacji z 4 lipca 2019 r., która – po krótkim vacatio legis – wprowadziła najobszerniejsze zmiany kodeksu postępowania cywilnego w jego liczącej już ponad pół wieku historii. Wywołała ona liczne wątpliwości w praktyce sądowej. Świadczy o tym stale rosnąca lista zagadnień prawnych przedstawianych Sądowi Najwyższemu.

Niewykorzystana szansa

Autorzy nowelizacji wielkie nadzieje wiązali z posiedzeniem przygotowawczym. Nie jest to instytucja nowa, już w poprzednim stanie prawnym w art. 207 § 4 k.p.c. przewidziane było tzw. posiedzenie wstępne, w ramach którego sąd mógł na posiedzeniu niejawnym wysłuchać strony, zwłaszcza zastępowane przez zawodowych pełnomocników. Posiedzenie wstępne zdobywało coraz większą popularność, ponieważ umożliwiało – bez zbędnego formalizmu – zidentyfikowanie podstawowych kwestii spornych między stronami. Ułatwiało to zaplanowanie postępowania dowodowego, co służyło szybkości i sprawności postępowania.

Ustawodawca postanowił zwiększyć znaczenie organizacyjnej fazy postępowania, wprowadzając tzw. posiedzenie przygotowawcze, które ma służyć rozwiązaniu sporu w sposób ugodowy (w szerokim znaczeniu obejmującym także uznanie powództwa albo cofnięcie pozwu). Jeżeli nie uda się do tego doprowadzić, posiedzenie przygotowawcze ma doprowadzić do lepszego przygotowania...