Antyszczepionkowe fobie

Walcząc z pandemią, ludzie rozumni muszą przekonać mniej rozumnych do racjonalnych zachowań.

Około połowy Polaków nie chce przyjąć szczepionki przeciwko Covid-19. To największy procent wśród zbadanych populacji – oprócz Rosjan. Skąd bierze się u nas to śmiertelnie niebezpieczne nastawienie do rzeczy – wydawałoby się – oczywistej i ratującej życie? Przyczyny są co najmniej trzy.

Po pierwsze, to ogólnie znany i dokładnie opisany ekstremalnie niski poziom zaufania społecznego Polaków. We wszystkich dostępnych badaniach dotyczących tego wskaźnika obywatele RP plasują się na samym końcu w UE; fatalnie wypadają także na tle innych nacji. Jak ważnym elementem dobrze funkcjonującego państwa jest kapitał społeczny, którego częścią jest zaufanie, opisali ważni obserwatorzy życia politycznego – od A. de Tocqueville'a do F. Fukuyamy. Wszyscy się zgadzają, że im wyższe zaufanie społeczne, tym lepiej funkcjonuje gospodarka i sprawniej działa państwo.

Niestety, w Polsce mamy fatalną sytuację – dotyczy to zarówno zaufania wertykalnego, jak i horyzontalnego. Znaczy to tyle, że obywatele nie ufają władzy, a władza nie ufa obywatelom, oraz że nie ufamy sobie nawzajem jako ludzie. Przykłady tego można zaobserwować wszędzie – na ulicy, w urzędach, w Sejmie, w biznesie. Jesteśmy w UE...