Polska popełnia samobójstwo

autor zdjęcia: Robert Gardziński

źródło: Rzeczpospolita

Jeśli młodzi ludzie w kraju nie chcą mieć dzieci, a jak wyjeżdżają do Anglii, to nagle zaczynają je mieć, widzimy, że to nie w głowach tych młodych nagle coś się popsuło, tylko że Polska staje się krajem zamkniętych dróg awansu. Tu się po prostu nie da normalnie żyć - mówi Jan Śpiewak, działacz społeczny.

Plus Minus: Kiedy w końcu dorośniesz?

Myślę, że i ja, i w ogóle nasze pokolenie już całkiem dorosło. Przyszło nam żyć w czasach dość wymagających, wchodziliśmy w dorosłość w trakcie dwóch kryzysów ekonomicznych, pandemii, kryzysu zdrowotnego, klimatycznego. Jesteśmy mocno zahartowani w bojach. Ale czasem wydaje mi się, że jest na odwrót: to pokolenie baby boomers jest dość niedojrzałe.

Nie gryziesz się w język. Buntujesz się, jakbyś ciągle był nastolatkiem i nie miał ponieść za to żadnych konsekwencji.

Bo jest przeciwko czemu się buntować, raczej dziwi mnie, że tego buntu jest tak niewiele w stosunku do ogromu wyzwań. I tak, mówię to, co myślę, nie owijam w bawełnę, ale jak najbardziej ponoszę tego konsekwencje – dość liczne. W sumie pozywany byłem 27 razy, wiele procesów wciąż się toczy i pewnie wiele jeszcze przede mną. Ale niczego nie żałuję.

Odpowiada ci rola takiego samotnego mściciela?

Nie wiem, wydaje mi się, że jest nas całkiem dużo... Odziedziczyłem taką pozycję społeczną i też zbudowałem sobie taką pozycję w debacie publicznej, że czuję się często w obowiązku mówić rzeczy, których inni nie chcą mówić głośno. I myślę, że diagnozy, które stawiam, są dość trafne, patrząc na przykład po tym, jak niektóre terminy wchodzą potem do obiegu, jak „państwo z...